تحلیل عددی و میدانی مکانیزم انفجار تک چال در توده سنگ کنگلومرای سد گتوند علیا

در بررسی های تحلیلی، میدانی و آزمایشگاهی، برای تشریح چگونگی بارگذاری دینامیکی حاصل از انفجار، روابط متفاوتی توسط محققان مختلف ارائه شده است. نحوۀ بارگذاری دینامیکی، مقدار حداکثر فشار و نحوۀ افت فشار پس از خیز می تواند بر نتایج شبیه سازی عددی مؤثر باشد. بررسی های عددی نشان می دهد که لرزش های حاصل از انفجار، ناحیۀ خرد شده و طول ترک‏های شعاعی اطراف چال، به سه فاکتور حداکثر فشار، زمان اعمال بارگذاری و نوع تابع تشریح کنندۀ پالس انفجار که در مجموع بیانگر سطح زیر منحنی فشارـ زمان است، وابسته اند. در این مقاله، روابط مختلف بارگذاری دینامیکی در نرم‏افزار عددی المان مجزای udec شبیه سازی شده و نتایج آن با آزمایش میدانی انفجار petn در توده‏سنگ کنگلومرای منطقۀ سد گتوند علیا مقایسه گردیده است. با توجه به خصوصیات متقابل ماده منفجره و توده سنگ، حداکثر فشار انفجار اعمال شده به دیوارۀ چال با استفاده از روابط نیمه تجربی لیو و تیدمان و رابطۀ گاما، برابر 59/4 گیگا پاسکال در نظر گرفته شده است. در آزمایش های میدانی، طول ترک‏های شعاعی 1 متر و لرزش های ناشی از انفجار در فواصل 5 و 12 متری به ترتیب، برابر با 36/42 و 91/7 میلی متر بر ثانیه اندازه گیری شد. نتایج بررسی های عددی نشان می دهد که تابع پیشنهادی یون و ژئون، انطباق مناسبی با اندازه گیری های میدانی دارد.